Ենթադրենք, թե ասֆալտապատման աշխատանքների կատարման համար չափել են փողոցի երկարությունը և ստացել 538,816 մ: Իհարկե, անհրաժեշտ ասֆալտի քանակությունը հաշվարկելիս սանտիմետրերն ու միլիմետրերը դեր չեն խաղում:
Այդ պատճառով ստացված թիվը կլորացնում են՝ նրա վերջին երկու կարգերում գրված թվերը փոխարինելով զրոներով և ապա ազատվելով այդ զրոներից՝ 538,800=538,8
Ստացված թիվը մոտավորապես է հավասար ճշգրիտ թվին՝ 538,816-ին:
Դա գրում են այսպես՝ 538,816≈538,8
Այս դեպքում տրված թիվը փոխարինվեց ավելի փոքր թվով: Այդ պատճառով ասում են, որ կլորացումը կատարվեց պակասորդով մինչև տասնորդականների կարգը:
Մինչև տվյալ կարգը պակասորդով կլորացման ժամանակ բոլոր թվանշանները, որոնք թվի գրառման մեջ գրված են տվյալ կարգից աջ, փոխարինվում են զրոներով:
Նույն 538,816 թիվը կարելի է կլորացնել նաև հավելուրդով՝ համարելով, որ 538,816≈538,9: Այս դեպքում մոտավոր թիվը կստացվի տրվածից մեծ:
Մինչև տվյալ կարգը հավելուրդով կլորացման ժամանակ բոլոր թվանշանները, որոնք թվի գրառման մեջ գրված են տվյալ կարգից աջ, փոխարինվում են զրոներով, իսկ տվյալ կարգի թվին գումարվում է մեկ:
Մենք կատարեցինք նույն թվի կլորացում երկու եղանակներով՝ 538,800=538,8, 538,816≈538,9: Նախընտրելի է այն կլորացումը, որի ժամանակ ստացված թիվը տրվածից հնարավորինս քիչ է տարբերվում (դիտարկված օրինակում նախընտրելի է կլորացումը պակասորդով): Դրա համար պետք է վարվել հետևյալ կերպ՝
1) եթե թվի գրառման մեջ տվյալ կարգից աջ գրված են 0,1,2,3,4 թվանշաններից մեկը, ապա պետք է կատարել կլորացում պակասորդով
2) եթե թվի գրառման մեջ տվյալ կարգից աջ գրված են 5,6,7,8,9 թվանշաններից մեկը, ապա պետք է կատարել կլորացում հավելուրդով
Օրինակ
Կլորացնենք 892,7084 թիվը:
Եթե կլորացնենք մինչև հազարերորդականների կարգը, կստանանք 892,708
Եթե կլորացնենք մինչև հարյուրերորդականների կարգը, կստանանք 892,71
Եթե կլորացնենք մինչև տասնորդականների կարգը, կստանանք 892,7
Կլորացումը կարելի է շարունակել՝ ստանալով նաև բնական թվեր:
Օրինակ
Եթե կլորացնենք մինչև տասնավորների կարգը, կստանանք 890
Եթե կլորացնենք մինչև հարյուրավորների կարգը, կստանանք 900
Առաջադրանքներ․
1)Թիվը պակասորդով կլորացրե՛ք մինչև տասնորդականները․
ա)0,9382≈0,9
բ)28,2897≈28,2
գ)100,5621≈100,5
դ)1,0625≈1
ե)80,0388≈80
զ)6,0999≈6
է)200,18≈200,1
ը)567,9111≈567,9
թ)0,0008≈0
2)Ասե՛ք, թե մինչև որ կարգն է կլորացված թիվը․
ա)93,6527 ≈ 93,65 — հարյուրերորդական
բ)734,82 ≈ 735 — հազարերորդական
գ)0,563891 ≈ 0,564 — հազարերորդական
դ)0,563891 ≈ 0,6 — տասնորդական
ե)0,7014 ≈ 1 — միավոր
զ)0,102 ≈ 0 — միավոր
3)Գրե՛ք այն բոլոր թվանշանները, որոնք աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կլորացումը ճիշտ կատարված կլինի․
ա)2,66* ≈ 2,66
*=1,2,3,4
բ)0,3* ≈ 0,3
*=1,2,3,4
գ)18,6 ≈ 18,5*
*=5,6,7,8,9
դ)25,03* ≈ 25,04
*=1,2,3,4
ե)7,5 ≈ 7,5*
*=5,6,7,8,9
զ)800,00* ≈ 800
*=1,2,3,4
4) Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները․
ա)0,377 + 3,409 — 2,1006 =
բ)12,4589 — 6,27 + 1,395 =
գ)4,5 + 0,3796 + 1,225 =
դ)0,1 — 0,01 — 0,001 =
Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).
1)Թիվը հավելուրդով կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները․
ա)7,8932
7,9
բ)85,0639
85,07
գ)0,1111
0,12
դ)0,9999
1
ե)65,6788
65,68
զ)721,8957
721,9
է)2,3845
2,39
ը)18,0936
18,1
թ)55,6009
55,61
2)Աղյուսակում գրված թվերը կլորացրե՛ք մինչև տվյալ կարգը․